Skip to main content

Histamine

Heb jij regelmatig last van:

  • hoofdpijn / migraine,
  • slaapproblemen,
  • onrust,
  • hartkloppingen,
  • misselijkheid,
  • darmkrampen,
  • diarree,
  • verstopte neus, loopneus of benauwdheid,
  • niezen,
  • duizeligheid,
  • roodheid en/of een
  • jeukende huid?

Dan heb je kans dat je overgevoelig bent voor histamine, je er teveel van binnenkrijgt (door je voeding) of dat je voeding consumeert die zelf geen histamine bevat maar wel histamine vrij maakt in je lichaam. Suiker en alcohol zijn daar voorbeelden van, maar daar komen we nog uitgebreider op terug.

De rol van histamine

Histamine is een stof die in het lichaam wordt aangemaakt om gevaar te bestrijden, denk aan een rode bult als allergische reactie op een wespensteek. Ook komt het vrij bij allergische reacties voor stofdeeltjes en pollen. Maar het heeft ook diverse functies zoals het helpen bij je spijsvertering, wondgenezing, afweersysteem, temperatuur regulatie, ademhaling, doorbloeding en als neurotransmitter in de hersenen. Het is dus een belangrijke stof maar er ontstaan problemen als je er teveel van hebt of er gevoelig voor bent.

De histamine ligt opgeslagen in mestcellen. Zodra deze geprikkeld worden door antigenen zullen de mestcellen de histamine vrijlaten en ontstaan er reacties. Bij intoleranties of allergieën gebeurt dit veel sneller.

Als je jezelf herkent in de genoemde klachten kan het helpen om histaminerijke of histaminevrijmakende voeding te vermijden. Maar daarbij ook de oorzaak van de overgevoeligheid (indien dat mogelijk is) op te lossen. Bij overgevoeligheid zijn je lever, darmen, voedingspatroon, beweegpatroon, slaap en mate van ontspanning  belangrijke aandachtspunten.

Intolerantie of allergie?

Er kan sprake zijn van een intolerantie of een allergie. Het grootste verschil is de hoeveelheid die nodig is om een ​​reactie te veroorzaken. Bij een allergie kan een klein beetje histamine al een grote reactie veroorzaken. Bij een intolerantie mis je voldoende enzymen om de histamine goed af te breken en ontstaan er langzaam klachten door het opbouwen van de hoeveelheid histamine.

Histamine rijke voeding

Om de eerdergenoemde klachten te verminderen kan je erop letten om minder histaminerijke voeding te consumeren. Histamine rijke voeding is:

  • Zuivel: belegen en oude kazen, schimmelkazen, blauwaderkazen, zure room/creme fraiche, kwark, yoghurt
  • Vlees: varkensvlees, lamsvlees, wild
  • Vis: makreel, tonijn, kabeljauw, haring, sardines, schaal- en schelpdieren (ook kroepoek)
  • Groente: tomaten, spinazie, bietjes, champignons
  • Fruit: avocado, grapefruit
  • Kruiden: vanille, kaneel, kruidnagel, komin, koriander, kervel, gember, nootmuskaat
  • Gefermenteerd voedsel ( zuurkool, augurken, yoghurt)
  • Gedroogd fruit (rozijnen, pruimen, dadels, vijgen)
  • Alle voedingsmiddelen of supplementen die gist bevatten (zuurdesembrood, voedingsgist, etc.)
  • Verwerkt of gezouten vlees (droge worstsoorten zoals rauwe ham, salami en cervelaatworst)
  • Lever, varkensvlees, wild
  • Ingeblikt voedsel
  • Olijven
  • Chilipoeder, kaneel en kruidnagel

Histaminevrijmakers

Zoals gezegd zijn er ook histaminervrijmakers. Dit zijn voedingsmiddelen die zelf geen histamine bevatten, maar wel het lichaam activeren om histamine af te geven. En zodoende dus kunnen zorgen voor klachten. Voorbeelden daarvan zijn:

  • Alcohol
  • Suiker
  • Bananen, aardbei, ananas, druiven, kiwi, mango, papaja, vijgen
  • Chocola en cacao
  • Citrusvruchten (citroen, limoen, grapefruit, sinaasappel)
  • Eiwitten
  • Zuivel
  • Noten en zaden
  • Varkensvlees
  • Schaal- en schelpdieren
  • Verse spinazie, rode biet, tomaat
  • Tarwekiemen
  • Kunstmatige toevoegingen als smaakversterkers.

Voor een histamine arm dieet kan je dus kiezen om bepaalde producten niet te eten of te drinken. Daarbij is het belangrijk dat het voedsel zo vers is. Hoe langer iets bewaard wordt, hoe hoger het histaminegehalte is. Vers kopen, dezelfde dag opeten of direct koken en invriezen kan dus goed werken.

Histamine arme voeding

Er zijn ook voedingsmiddelen met weinig tot geen histamine. Denk daarbij aan:

  • Vers vlees (liefst biologisch en gras gevoerd)
  • Verse vis
  • Verse groenten zoals: wortels, bloemkool, broccoli, komkommer, zoete aardappel, pompoen, pastinaak, asperges, andijvie, boerenkool, ui en knoflook.
  • Vers fruit zoals
  • Jonge kaas
  • Pindakaas, honing, appelstroop
  • Glutenvrije granen (rijst, quinoa, boekweit, havermout);
  • Eidooiers
  • Witte en bruine bonen, kapucijners
  • Kruidenthee
  • Olijfolie en kokosolie
  • Verse kruiden.

Bronnen: Opleiding orthomoleculaire therapie CIVAS, SOHF, Vitakruid

Wanneer je onverklaarbare onrust, vermoeidheid, hoofdpijn, benauwdheid, duizeligheid of darmkrampen hebt, is er dus mogelijk sprake van een reactie histamine.

Over Arend Nijenhuis

Arend Nijenhuis is fysiotherapeut MSc. gespecialiseerd in de psychosomatiek en orthomoleculaire voeding. Sinds 2002 werkt hij als fysiotherapeut en is in 2013 gestart met zijn eigen onderneming. Vanuit zijn ervaring en kennis heeft hij het 10 domeinenmodel ontworpen om pijn, stress en vermoeidheidsklachten beter te kunnen analyseren en behandelen.

Gratis overleg voor advies